Maleisië – een aangename kennismaking met Azië

Denk bij Maleisië niet aan malaise. Het land bulkt van zelfvertrouwen, daadkracht en mogelijkheden. Toch is het geen eenvoudig land. Het is een federatie bestaande uit 13 deelstaten en drie federale gebiedsdelen. Het kent een grote verscheidenheid aan volkeren, culturen en godsdiensten. Bovendien ligt het niet ver van de evenaar en kent het een onvoorstelbare diversiteit aan levensvormen. Als ex-kolonie van Groot-Brittannië bezorgt het de westerse toerist geen onbehaaglijke cultuurshock, eerder een opstapje om later verder Azië in te trekken. Eerst komen een aantal 'federale' elementen aan bod. Verder krijgen de verschillende deelstaten meer aandacht met de nadruk op de toeristische troeven.

De federale constructie

De federatie omvat dertien deelstaten. Negen ervan hebben als 'staatshoofd' een sultan, al is de plaatselijke officiële eretitel wel eens afwijkend. De vier andere, Melaka, Penang, Sabah en Sarawak, worden voorgezeten door een gouverneur. In iedere deelstaat worden aparte parlementen verkozen en worden andere regeringen aangeduid. Er zijn talrijke politieke partijen die zich gegroepeerd hebben in twee grote allianties. De oppositie op nationaal vlak heeft in een aantal deelstaten wel de meerderheid en leidt er het plaatselijke bestuur. Het land is verder opgesplitst in kiesdistricten. In elke district levert de winnaar een afgevaardigde. De verkiezingen worden georganiseerd ten laatste 5 jaar na de installatie van het parlement. De 13de algemene verkiezingen hadden plaats in 2013.
De gouverneurs worden aangesteld voor een periode van 4 jaar. Om te veel misbruik te voorkomen zijn er een paar beperkingen opgelegd bij het aanpassen van de districtsgrenzen. Naast de deelstaten zijn er ondertussen drie federale gebiedsdelen afgesplitst. Labuan werd afgesplitst van Sabah. Kuala Lumpur en Putrajaya maakten voordien deel uit van Selangor.

Het staatshoofd

Aan het hoofd van de federatie staat de koning, officieel de Yang di-Pertuan Agong. De aanduiding en opvolging is zeer bijzonder en getuigd van creativiteit. De koning wordt verkozen door een conferentie van heersers voor een periode van 5 jaar. De negen regerende dynastieën komen in aanmerking. De negen heersende vorsten en de vier gouverneurs vormen samen de conferentie van heersers. In de praktijk is men nu bijna aan het einde van de tweede rotatie en lijkt het er op dat er bepaalde volgorde gehanteerd wordt waarbij slechts in uitzonderlijke omstandigheden zal van afgeweken worden. Het is in het verleden al tweemaal gebeurd dat het staatshoofd overlijdt tijdens zijn ambtsperiode. Op dat ogenblik wordt vervroegd gekozen voor de volgende periode van vijf jaar. Het is ook al gebeurd dat een troonopvolger van een deelstaat gekozen werd tot staatshoofd.

Bevolkingsgroepen

Naast de plaatselijke bevolking en recente immigratie zijn er twee grote bevolkingsgroepen. De Chinezen vormen met ongeveer 30 percent de grootste groep. Ze leven voornamelijk in de stedelijke gebieden en in het westen van het schiereiland. De Indiërs vormen de tweede groep. Ze komen traditioneel voornamelijk uit het zuiden van India. De recente immigratie komt uit zowat de hele regio, aangetrokken door de spectaculaire economische ontwikkeling. Uiteraard komen ze uit Indonesië, maar ook uit Sri Lanka, Bangladesh, Nepal en Myanmar.
De Maleisiërs die in heel de archipel een thuis hebben gevonden, ook in Indonesië, maken nog wel onderscheid met de orang asli groepen op het schiereiland en de verschillende inheemse volkeren op Borneo zoals de zee- en de land Dayaks, maar hanteren ook het begrip 'Bumiputra'. Het samenleven van de verschillende groepen lijkt momenteel te lukken. In het verleden zijn er wel grote incidenten geweest. Recente uitlatingen uit de rangen van de oppositie geven aan dat de huidige rust niet vanzelfsprekend is.

Godsdiensten

De Islam is de officiële godsdienst van het land. Wellicht door de aanwezigheid van grote groepen Chinezen en Indiërs en door de Maleise volksaard is er ruimte voor andersdenkenden. De wetten die geïnspireerd zijn op de Islam zijn in principe alleen van toepassing op de Islamitische bevolkingsgroep. De Chinese bevolkingsgroep die zeer divers is heeft zijn eigen religie meegebracht en men vindt dan ook her en der Chinese tempels. Ook de Thaïse boedhisten hebben mede dank zij steun uit Thaïland verschillende tempels. Ook de bevolkingsgroep van Indiase afkomst heeft vooral dan in het Westen van het schiereiland zijn geloofsovertuiging tot uitdrukking gebracht in kleine en grotere hindoeistische tempels. Het palet is niet volledig als we de verschillende christelijke kerken niet zouden vermelden. Tenslotte zijn er nog een aantal animistische groepen.

Geografische situering

Maleisië is een uitgestrekt land. Vanaf de westpunt van Langkawi op ongeveer 99 ° 45' OL tot de oostpunt van Sabah op het eiland Borneo op 119 ° OL omspant het 29 °, een dertiende van de hele aardbol. Van de zuidpunt van Sarawak op ongeveer 1 ° NB tot het meest Noordelijke punt in Sabah op 7° NB, is dat meer dan 6°. Van Kuah op Langkawi tot Kota Kinabalu in Sabah bedraagt de afstand in vogelvlucht 1795 km!
Grote delen van het land bestaan uit kalksteen wat dan ook op verschillende plaatsen gezorgd heeft voor karstreliefs en grotten. Het is er het ganse jaar warm en vochtig. Het kent geen echte seizoenen maar men maakt onderscheid tussen de periode van de Noordoost moesson van november tot maart met overheersende winden vanuit het Oosten en het Noordoosten, en de Zuidwest moesson van mei tot september.